YUMURTA DONDURMA
YUMURTA DONDURMA
Kadının yumurtaları hayatının ileriki döneminde kullanılmak üzere dondurulup saklanabilir. Günümüzde kadınların eğitim sürelerinin uzun sürmesi ve kariyer planlamasından dolayı gebelik yaşı ileri yaşlara kaymıştır. Bu da kadınların üreme yeteneğinin azalmasına ve bir çok bu durumdaki kadının çocuk sahibi olmasına engel olabilmektedir. Yardımcı üreme teknikler ve dondurma yöntemlerinin gelişmesi bu durumdaki kadınlar için kurtarıcı olmuştur.
Yumurta dondurmanın çözüm olduğu bir diğer durum onkoloji hastaları. Kanser artık çoğu hasta için ölümcül bir hastalık olmaktan çıkmış, tedavi edilebilen ve beklenen ömrü kısaltmayan bir hastalıktır. Bu hastalar uygulanan kemoterapiler ve radyoterapiler yardımıyla sağlıklarını geri kazanıyorlar ancak uygulana tedavilere bağlı olarak yumurtalık rezervleri tükenmekte ve üreme yeteneklerini kaybetmektedirler. Bu hatalar kemoterapi ve radyoterapi öncesi dondurulan yumurtalar sayesinde sağlıklarına kavuştuklarında anne olabiliyorlar.
Dondurulan yumurta sayısı ne kadar fazla ise, kadının ilerde çocuk sahibi olma şansı da o kadar fazla olur.
Yumurta dondurma işlemi, tüp bebek yönetmeliği gereği kurul raporu ile yapılabilir.
Yumurtası dondurulacak olan hasta önce yumurtla tedavisine alınır. Genellikle bu hastalarda transfer olmayacağı için progesteron hormonu ile baskılanmış protokoller kullanılır.
Tedaviye adet kanamasının 2. veya 3. günü ultrason muayenesini takiben gonadotropin hormonu ile başlanır. Ayni gün veya ertesi gün ağız yoluyla progesteron hormonu (duphaston veya tarlusal) başlanır ve progesteron hormonu yumurta toplanana kadar kullanılır. Hasta 5 gün sonra kontrole çağrılır ve ultrason ile foliküllerin (içinde yumurtayı barındıran oluşumlar) gelişimi değerlendirilir gerek görülürse E2 hormon seviyesine bakılır. Belli aralıklarla (gün aşırı veya her gün) hasta kontrole çağrılır. Ultrason muayenesi ve gerekli görüldüğü durumlarda E2 hormonu değerleri ile folikül gelişimi takip edilir. Önde giden foliküller 17-18 mm çapa ulaştığı zaman HCG hormonu yapılır ve 36 saat sonra yumurta toplama işlemi gerçekleştirilir. Progesteron hormonu ile baskılanmış protokollerde HCG hormonu yerine GnRH analoğu da kullanılabilir.
Kanser tedavisi görecek hastalarda, tedavileri açısından zaman kaybı olmaması açısından tedaviye siklusun herhangi bir gününde de başlanabilir.
Yumurtalar toplandıktan sonra laboratuvarda gerekli işlemlerden geçerek vitrifikasyon yöntemi ile dondurularak -180 derecedeki sıvı azot tanklarında saklanır. Çocuk arzusu olduğu zaman bu dondurulmuş yumurtalar çözülüp mikro enjeksiyon yöntemi ile döllendikten sonra oluşan embriyolar ya eş zamanlı hazırlanmış anne adayına transfer ediliyor, veya tekrar embriyo olarak dondurularak daha sonra hazırlanan kadına transfer ediliyor.
